Dudinja
DUDINJA, dud, murva (Morus alba) – plod je hranjiv i ljekovit, sočan, sladak i izvanrednog ukusa. Postoje tri vrste dudinja ili dudova (u Dalmaciji uobičajeni naziv je murva) i to: bijeli, crveni i crni.
Dudinje se koriste svježe, sušene i prerađene. U domaćinstvima se prave sokovi, sirup, kompot, slatko, pekmez, deserti, vino, ocat i poznata rakija dudovača. Osušene i samljevene se dodaju raznim pecivima.
Plod je dužine od 1-3 cm, cilindričnog oblika zgusnutih sitnih bobica. 100 g ima 38 kcal. Sadrži 87 g vode, 1,3 g bjelančevina, 8,1 g ugljikohidrata, odnosno oko 10% invertnog šećera (u obliku glukoze i fruktoze), oko 2% slobodne organske kiseline (limunove i jabučne). Od mineralnih tvari sadrži: (190 mg kalija, 1 mg natrija, 20 mg fosfora, 1,9 mg željeza, 29 mg magnezija, 0,59 mg cinka). Od vitamina sadrži: 900 mg beta-karotena, 63 mg vitamina C, manje vitamina grupe B, pektin, sluz, smole i druge korisne sastojke. Za jelo se koristi sirov. Od njega se priprema sirup ili pekmez, a pravi se vino i cijenjena rakija dudovača.
Ljekovita svojstva: djeluje osvježavajuće i laksativno, poboljšava probavu, blagotvorno deluje na neka plućna oboljenja. Sok od dudinja pospješuje iskašljavanje, znojenje i njime se ispire upaljeno grlo i usta. Nedozreli plodovi crnog duda u narodnoj medicini koriste se protiv proljeva, a zreli za omekšavanje stolice i čišćenje.
Kontraindikacije: zeleni dud je otrovan i izaziva grčeve u želudcu i halucinacije.